Pedagogika Froebla

Friedrich Wilhelm Froebel, nazywany prorokiem i ojcem nowożytnego wychowania przedszkolnego, był niemieckim pedagogiem, teoretykiem wychowania przedszkolnego,architektem i miłośnikiem przyrody. Żył w latach 1782-1852. Zachwycony naturalistyczną koncepcją pedagogiczną Jana Henryka Pestalozziego stworzył własną filozofię wychowania, którą oparł na trzech głównych ideach: jedności wszechświata, szacunku dla dziecka i jego indywidualności, znaczenia zabawy w rozwoju dziecka. Pedagog podkreślał, iż w celu zapewnienie dziecku pełnego wykształcenia należy w nauczaniu (w myśl teorii Pestalozziego) integrować siły: głowy, rąk i serca. Wychowanie powinno mieć charakter globalny. W okresie dzieciństwa dziecko powinno zdobywać jak najwięcej nowych doświadczeń. Ważna jest przy tym jego samodzielność w działaniu i dochodzeniu do wiedzy.

F. Froebel zakładał, że pierwsze doświadczenia edukacyjne dziecka mają wpływ na jego późniejszy rozwój i osiągnięcia. Dziecko jest niepodzielną indywidualną całością, która ma swoje myśli, uczucia, swoją fizyczność i związki z innymi. Natomiast rolą dorosłego jest oddziaływanie wychowawcze poprzez odpowiednie organizowanie środowiska oraz stwarzanie warunków do poznawania otaczającego świata. To właśnie ona jest w życiu dziecka najważniejsza oraz jest podstawą całego przyszłego życia.

Samo dzieciństwo i przynależna mu zabawa jest również w filozofii pedagogicznej Froebla cennym darem. Dzieciństwo to niepowtarzalny, niezwykły okres w życiu dziecka ze swoimi szczególnymi prawami i przywilejami. Prawem do niezakłóconej zabawy, eksploratywności i ekspresji (B.Bilewicz-Kuźnia, 2014, s.16).

Froebel znany jest jako twórca tzw. „ogródków dziecięcych”, czyli instytucji wychowawczych dla dzieci 3-6-letnich, w których wprowadzał autorski system metodyczny, oparty na zabawowej i zajęciowej samodzielności i aktywności dziecięcej. Podstawowy cel, jaki stawiał przed ogródkiem dziecięcym to wszechstronne przygotowanie dziecka do dalszych stadiów wychowania i kształcenia.

Obecnie idea Froebla jest realizowana na całym świecie, m.in. w Niemczech, USA, Wielkiej Brytanii, Kanadzie czy Szwajcarii. W Polsce wykorzystywały ją już ponad sto lat temu słynne działaczki na rzecz wychowania przedszkolnego: Maria Weryho i Justyna Strzemeska. Na gruncie polskim współcześnie ideę freblowską propaguje dr Barbara Bilewicz-Kuźnia – autorka programu Dar Zabawy, opracowanego na podstawie koncepcji pedagogicznej Froebla.